Door aandachtig te kijken naar mijn eigen leven, in mijn werk en om mij heen, kreeg ik steeds meer zicht op patronen en gedrag. Daardoor werd het voor mij ook makkelijker om de mens en het gedrag te zien. Daarmee bedoel ik dat de persoon en het gedrag twee van elkaar losstaande dingen zijn. Wie iemand in essentie is hoeft niet altijd overeen te komen met het gedrag dat wordt vertoond. Persoonlijk denk ik dat veel gedrag dat mensen vertonen ontstaat uit het missen van voldoende liefde en zelfliefde. Het missen daarvan wordt vaak gezocht in liefde van een ander, maar niet door het vergroten van de zelfliefde. Terwijl ik denk dat daar een belangrijke sleutel ligt tot meer rust, vertrouwen en ontspanning.

Wie we zijn en wat we doen

In mijn optiek zit er een verschil tussen wie we zijn en wat we doen. Ook dus hoe we naar onszelf kijken, naar onze prestaties en hoe we denken dat een ander naar ons kijkt. Ik denk dat we ons als mens goed willen voelen en wanneer dit niet het geval is, we daarvoor zorgen.

Ons goed voelen

Ik denk dat we ons als mens goed willen voelen, dat we het lastig vinden wanneer dit niet zo is. Dat we ons best doen om dit gevoel zo te houden. Daarbij heb ik het idee dat hoe wij ons voelen bestaat uit een intern gedeelte en een extern gedeelte. Het interne gedeelte is hoe we naar onszelf kijken, hoe we ons voelen, zelfliefde of niet. Het externe gedeelte ligt buiten onszelf, is hoe anderen naar ons kijken, liefde of niet. De som van deze beiden bepaalt of we ons goed voelen of niet.

Waar leg je de nadruk?

Ons goed voelen zou wat mij betreft moeten komen uit onszelf en daar hoeven we niets voor te doen. Dat we in de basis oké zijn met onszelf, zonder dat er iets voor nodig is. Dat zou de basis moeten zijn, dat is hoe waardig wij onszelf vinden. Een eventuele bonus zit in onze vaardigheid, de dingen die we doen en hoe we dat zien is dan een extra. Dit zijn allemaal interne criteria, de externe criteria zijn ook een bonus, maar niet noodzakelijk om ons goed te voelen. De nadruk zou op het interne gedeelte moeten liggen, maar vaak zie je anders ontstaan. Ik leg het uit aan de hand van een simpele rekensom.

 

Intern		Extern (bonus)
Waardigheid	Vaardigheid (bonus)	Hoe een ander ons ziet
+2	+2	+7	= 9
+7	+1	+1	= 9

In beide gevallen voelen we ons een 9, maar als je inzoomt dan zie je daadwerkelijk verschillen. In het eerste voorbeeld ligt de nadruk op het externe gedeelte en in het tweede voorbeeld op het interne gedeelte en zelfs daarin is nog onderscheid.

Extern

Nemen we dat eerste voorbeeld dan ligt de nadruk op het externe gedeelte, je voelt je goed, maar de meeste punten scoor je buiten jezelf. Op het eerste oog niks aan de hand, maar daar loert wel een groot gevaar. Jouw goed voelen ligt namelijk buiten jezelf en dat wat buiten onszelf ligt hebben we geen controle of invloed op. Het betekent dat ons goed voelen afhangt van de ander. Wanneer je dan die punten niet krijgt in het externe gedeelte, ga je daar vaker harder voor werken. Vaak zit dit in hoe anderen jou zien als persoon en jouw prestaties.

Prestaties

Wanneer we prestaties gebruiken om gezien te worden door anderen, zie je vaak verschillende patronen of gedrag ontstaan of eventueel een combinatie. Alles om te zorgen voor die prestatie.

Perfectionisme/faalangst/controle

Wanneer onze prestatie van groot belang is, willen we deze perfect doen, zodat we ons goed voelen. Vanuit deze gedachte is er geen ruimte om fouten te maken (dan komt ons presteren en goed voelen in gevaar). Wanneer we controle hebben, ontstaat het idee dat de kans op fouten kleiner is. Dit alles om te presteren en ons goed te voelen. Het gevolg is dat dit heel veel energie kost om dit voor elkaar te krijgen en veel energie kost om dit te behouden.

Streng zijn voor jezelf

Wanneer je streng bent voor jezelf, is er minder ruimte om te verslappen, is er minder ruimte om “slecht” te presteren. Dit komt jouw presteren waarschijnlijk ten goede en dus ook het goede gevoel. Ook dit kost veel energie.

Alles snel willen

Wanneer je prestatie ver in de toekomst ligt, ligt de score en jouw goed voelen ook ver in de toekomst. Je wilt je nu goed voelen en niet later. Het gevolg is dat je alles sneller wilt doen, sneller wilt om zo eerder die prestatie te leveren en je goed te voelen.

De lat steeds hoger

Wanneer jij vandaag een prestatie neerzet, geeft dit een bepaalde voldoening. Wanneer je die de dag erop neerzet, geeft het al iets minder voldoening, laat staan dat je hem dag 30 neerzet. De waarde van de prestatie neemt af. Je zult de lat hoger moeten leggen om dat eerste gevoel weer te kunnen ervaren. Als dat gevoel een te groot onderdeel is van jouw goed voelen, leg je de lat steeds hoger en hoger zonder einde.

Het is niet verkeerd om te willen presteren, maar de kunst is om te presteren zonder dat dit je algehele gevoel tenietdoet. Dat jouw presteren zo belangrijk wordt, dat wanneer je niet presteert je je slecht voelt en het gevoel van eigenwaarde laag is.

Hoe ziet de ander mij?

Wanneer je het belangrijk vindt dat anderen positief naar je kijken en over je denken, zie je vaak verschillende patronen of gedrag ontstaan of eventueel een combinatie. Alles om te zorgen dat de ander je leuk vindt.

Jezelf op de 2e plek zetten

Wanneer je jezelf op de 2e plek zet, betekent het dat je de ander op plek 1 zet. De kans is dan groot dat de ander dat weet te waarderen en dus ook jou. Het doel is bereikt dat die persoon je waardeert, maar misschien wel om de verkeerde reden.

Geen nee durven te zeggen

Deze ligt een beetje in de lijn met bovenstaande, wanneer we geen nee, maar ja zeggen dan krijgt de ander zijn zin en vindt dit prettig. Wanneer je nee zegt, kan de uitkomst wel eens anders zijn.

Confrontaties uit de weg gaan

Wanneer je een confrontatie met iemand hebt, is de kans groot dat die persoon je niet zo leuk vindt op dat moment of misschien wel een hele tijd. Wanneer je de confrontatie uit de weg gaat, is die kans veel kleiner.

Jezelf niet zijn

Wanneer je je aanpast aan de ander, heb je grote kans dat dit wordt gewaardeerd. Je beloopt alleen de kans dat het niet is wat bij jou past. Je komt zo verder van jezelf af te staan.

Net zoals presteren is het je soms aanpassen aan een ander, jezelf soms op de 2e plek zetten en even geen nee zeggen niet verkeerd, maar dit moet wel in een gezonde balans zijn. Dat het ook mogelijk voor je is de andere kant te doen. Je hoeft niet altijd de ander het naar zijn zin te maken of te pleasen.

Intern

Intern is er ook nog een verdeling tussen onze waardigheid en vaardigheid, waarbij de nadruk zou moeten liggen op je waardigheid en dat de vaardigheid een bonus is. Dat betekent dat je zeker wel mag gaan voor een bepaalde prestatie of vaardigheid, daar trots op mag zijn als je het kan of je lukt. Het moet alleen niet zo zijn dat wanneer je dat niet lukt je eigenwaarde en zelfvertrouwen volledig weg zijn.

De nadruk zou moeten liggen op je waardigheid, hoe je naar jezelf kijkt. Dat wanneer je naar jezelf kijkt tevreden bent. Dat je jezelf genoeg zelfliefde geeft. Daar ligt de sleutel tot je goed voelen. Wanneer dit goed is, krijgen de andere vlakken (vaardigheid + hoe ziet de ander mij) minder gewicht en is het makkelijker om je goed te voelen zonder dat je je in allerlei bochten moet wringen.

Zelfliefde

De sleutel zit dus in het vergroten van je zelfliefde, maar hoe doe je dat dan? Dit kan op verschillende manieren, maar het begint met zelfonderzoek. Ga jezelf (her)ontdekken, wat zijn de dingen waarvan jouw lichtje gaat schijnen?

Een andere manier om jezelf meer lief te hebben is te kijken naar wat ik noem de interne criticus. Je weet wel, dat stemmetje in je hoofd dat negatief over je praat. Wat zegt hij? Waar komt dit vandaan? Als je dat onderzoekt, kom je vanzelf op stresstriggers en belemmerende overtuigingen. Dat is weer een ingang voor verandering en meer zelfliefde.